บทความ
กีฬาวอลเลย์บอลเกิดขึ้นเมื่อปี ค.ศ. 1895 โดยนายวิล เลียม จี มอร์แกน ผู้อำนวยการฝ่ายพลศึกษาของสมาคม Y.M.C.A. เมืองฮอลโยค มลรัฐแมสซาชูเซตส์ ประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นผู้คิดเกมการเล่นขึ้น เพื่อตอบสนอง ประยุกต์กีฬาให้สามารถเล่นในฤดูหนาวได้เขาได้เกิดแนวความคิดที่จะนำลักษณะและวิธีการ เล่นของกีฬาเทนนิสมาดัดแปลงใช้เล่น จึงใช้ตาข่ายเทนนิสซึ่งระหว่างเสาโรงยิมเนเซียม สูงจากพื้นประมาณ 6 ฟุต 6 นิ้ว และใช้ยางในของลูกบาสเกตบอลสูบลมให้แน่น แล้วใช้มือและแขนตีโต้ข้ามตาข่ายกันไปมา แต่เนื่องจากยางในของลูกบาสเกตบอลเบาเกินไป ทำให้ลูกบอลเคลื่อนที่ช้าและทิศทางที่เคลื่อนไปไม่แน่นอน จึงเปลี่ยนมาใช้ลูกบาสเกตบอล แต่ลูกบาสเกตบอลก็ใหญ่ หนักและแข็งเกินไป ทำให้มือของผู้เล่นได้รับบาดเจ็บจนในที่สุดเขาจึงให้บริษัท A.G. Spalding and Brother Company ผลิตลูกบอลที่ หุ้มด้วยหนังและบุด้วย ยาง มีเส้นรอบวง 25-27 นิ้ว มีน้ำหนัก 8-12 ออนซ์ หลังจากทดลองเล่นแล้ว เขาจึงชื่อเกมการเล่นนี้ว่า "มินโตเนต" (Mintonette)
ปี ค.ศ. 1896 มีการประชุมสัมมนาผู้นำทางพลศึกษาที่วิทยาลัยสปริงฟิลด์ ( Spring-field College) นายวิลเลียม จี มอร์แกน ได้สาธิตวิธีการเล่นต่อหน้าที่ประชุมซึ่งศาสตราจารย์ อัลเฟรด ที เฮลสเตด (Alfred T. Helstead) ได้เสนอแนะให้มอร์แกนเปลี่ยนจากมินโตเนต (Mintonette) เป็น "วอลเลย์บอล"(Volleyball) โดยศาสตราจารย์อัลเฟรดให้ความเห็นว่าเป็นวิธีการเล่นโต้ลูกบอลให้ลอยข้ามตาข่ายไปมาในอากาศ โดยผู้เล่นพยายามไม่ให้ลูกบอล ตกพื้น ต่อมากีฬาวอลเลย์บอลได้แพร่หลายและเป็นที่นิยมเล่นกันในหมู่ประชาชนชาวอเมริกันเป็นอย่างมากปี ค.ศ. 1928 ดอกเตอร์ จอร์จ เจ ฟิเชอร์ (Dr. George J. Fisher) ได้ปรับปรุงและเปลี่ยนแปลงกติกาการเล่นวอลเลย์บอล เพื่อใช้ในการแข่งขันกีฬาวอลเลย์บอลในระดับชาติ และได้เผยแพร่กีฬาวอลเลย์บอลจนได้รับสมญานามว่า บิดาแห่งกีฬาวอลเลย์บอล
ประโยชน์ของการเล่นกีฬาวอลเลย์บอล ( จุดเด่น )
1. วอลเลย์บอลเป็นกีฬาที่ฝึกหัดเล่นให้เป็นได้ง่ายและเล่นได้ทุกเพศทุกวัย เมื่อเล่นวอลเลย์บอลเป็นแล้ว จะทำให้ผู้เล่นสามารถเล่นกีฬาได้นานกว่ากีฬาบางประเภท ซึ่งคุ้มกับที่ได้ฝึกฝนมาแม้แต่สตรีที่มีบุตรแล้วหากมีร่างกายแข็งแรงก็สามารถเข้าร่วมการแข่งขันได้เป็นอย่างดี
2. วอลเลย์บอลเป็นกีฬาประเภททีม จึงต้องมีการฝึกซ้อมเพื่อให้การเล่นในทีมมีความสัมพันธ์และรักใคร่ปรองดอง เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน หากทีมใดขาดความสามัคคีแล้ว เมื่อลงแข่งขันย่อมจะมีชัยชนะได้ยาก ผลของการเล่นกีฬาประเภทนี้จึงสามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน ให้มีนิสัยรักใคร่สามัคคีกันระหว่างหมู่คณะมากยิ่งขึ้น
3. วอลเลย์บอลเป็นกีฬาที่ช่วยฝึกฝนให้ผู้เล่นมีไหวพริบที่ชาญฉลาดและแก้ปัญหา อย่างฉับพลันทันที เพราะการเล่นวอลเลย์บอลนั้นผู้เล่นจะต้องเคลื่อนไหวร่างกายอยู่ตลอดเวลา รวมทั้งต้องมีไหวพริบที่ดีสามารถตัดสินใจและแก้ปัญหาเฉพาะหน้าต่าง ๆ ได้จึงจะทำให้มีชัยชนะในการเล่น
4. การเล่นวอลเลย์บอลเป็นการส่งเสริมและฝึกให้ผู้เล่นมีจิตใจเยือกเย็น สุขุม รอบคอบ อารมณ์มั่นคง มีสมาธิดี มีความเชื่อมั่นในตัวเอง เพราะผู้เล่นที่อารมณ์ร้อน มุทะลุ ดุดัน เอาแต่ใจตนเอง จะทำให้การเล่นผิดพลาดบ่อย ๆ ถ้าเป็นการแข่งขันก็จะแพ้ฝ่ายตรงข้ามได้ง่าย ซึ่งคุณสมบัติเหล่านี้ล้วนแต่มีประโยชน์ต่อตัวผู้เล่นวอลเลย์บอลที่จะนำมาประยุกต์ใช้กับชีวิตประจำวันให้เกิด ประโยชน์ต่อตนเองและสังคมอีกด้วย
5. วอลเลย์บอลเป็นกีฬาที่เล่นได้โดยไม่จำกัดเวลา ถ้าหากผู้เล่นรู้จักการใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ ซึ่งอาจจะเล่นตอนเช้า สาย บ่าย เย็นหรือแม้แต่ในเวลากลางคืนก็ได้ถ้ามีแสงสว่างเพียงพอ และเล่นได้ทั้งในที่ร่มหรือกลางแจ้ง
6. การเล่นวอลเลย์บอล ผู้เล่นต่างก็อยู่ในแดนของตนเองและมีตาข่ายขึงกั้นกลางสนาม ทำให้ไม่มีโอกาสที่จะปะทะกันระหว่างผู้เล่นทั้งสองฝ่าย จึงไม่ก่อให้เกิดการทะเลาะวิวาทกันขึ้น
7. วอลเลย์บอลเป็นกีฬาที่ช่วยส่งเสริมบุคลิกภาพของผู้เล่นอย่างหนึ่ง เพราะผู้เล่นจะต้องถูกฝึกให้มีระเบียบมีวินัย มีเหตุมีผล รู้จักการเป็นผู้นำผู้ตาม และมีความรับผิดชอบในหน้าที่ของตน ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะเป็นการปลูกฝังนิสัยอันมีผลที่จะนำมาใช้ในชีวิตประจำวัน ด้วย
8. วอลเลย์บอลเป็นกีฬาที่มีกฎกติกา ผู้เล่นต้องเคารพและปฏิบัติตามกฎกติกาการเล่น ดังนั้นการเล่นวอลเลย์บอลย่อมช่วยสอนให้ผู้เล่นรู้จักความยุติธรรม มีความอดทนอดกลั้น รู้จักเคารพสิทธิขอผู้อื่น
9. วอลเลย์บอลเป็นกีฬาประเภทหนึ่ง ที่ช่วยเสริมสร้างสมรรถภาพทางด้านร่างกายให้มีความสมบูรณ์ แข็งแรง เพราะผู้เล่นจะต้องฝึกให้ร่างกายแข็งแรง มีความอดทน มีความคล่องแคล่วว่องไว มีพลังและความเร็ว เมื่อร่างกายได้ออกกำลังกายแล้วยังช่วยให้ระบบต่างๆ ภายในร่างกายได้ทำงานประสานสัมพันธ์กันเป็นอย่างดีและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เมื่อร่างกายแข็งแรงก็จะช่วยเพิ่มความสามารถของร่างกายให้มีความต้านทานได้ดีด้วย
10. กีฬาวอลเลย์บอลเหมือนกับกีฬาประเภทอื่น ๆ ที่สร้างความมีน้ำใจนักกีฬา เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ การรู้จักแพ้ชนะและอภัย นอกจากนี้ยังเป็นเครื่องมือในการเป็นสื่อกลางก่อให้เกิดความสนิทสนมคุ้นเคยและมีสัมพันธ์ไมตรีอันดีต่อกัน ทั้งระหว่างภายในประเทศและระหว่างประเทศได้อย่างดี
11. ปัจจุบันผู้เล่นวอลเลย์บอลที่มีความสามารถสูง ยังมีสิทธิ์ได้เข้ามาศึกษาต่อในระดับสูงบางสาขา บางสถาบัน ทั้งสถานการศึกษาของรัฐและเอกชน นอกจากนี้ยังมีหลายหน่วยงานที่รับบุคคลที่เป็นนักกีฬาวอลเลย์บอลเข้าทำงาน เพราะวอลเลย์บอลกำลังเป็นกีฬาที่นิยมของวงการทั่วไปและมีการแข่งขันกันอยู่ เป็นประจำทุกปี
วิเคราะห์จุดด้อยของกีฬาวอลเลย์บอล
เป็นกีฬาที่ต้องทำการฝึกฝนตั้งแต่เด็กอายุประมาณ 10 ปี ขึ้นไป เพื่อให้เกิดความชำนาญและประสบการณ์มากขึ้นเรื่อยๆ และต้องหาโปรแกรมแข่งขันสำหรับเด็กรุ่นอายุ ไม่เกิน 12 ปี ให้ลงทำการแข่งขันด้วย เพื่อต้องการนำทักษะบางอย่างที่ขาดไปนำมาแก้ไขต่อไป กีฬาประเภทนี้จะทำการฝึกฝนในเด็กอายุที่มากๆไม่ค่อยได้ ( ถ้าจะเล่นเป็นอาชีพต้องฝึกฝนแต่เด็กๆ ) เพราะเป็นกีฬาที่มีทักษะและความละเอียดอ่อนเยอะมากๆ เพราะแต่ละคนมีความสามารถที่แตกต่างกันออกไป เช่น บางคนมีพรสวรรค์ทางด้านเป็นตัวตบ เราก็ต้องฝึกฝนทางด้านทักษะการตบให้ดีขึ้น หรือบางคนมีพรสวรรค์ทางด้านเป็นตัวเซตเราก็ต้องถ่ายทอดทักษะทางด้านตัวเซตให้มากขึ้น เป็นต้น เพราะกีฬาวอลเลย์บอลเป็นกีฬาประเภททีมมีจำนวนคนเยอะ และหลายรุ่นอายุในการทำทีมอย่างจริงจัง ผู้ถ่ายทอด ( ผู้ฝึกสอน ) ให้ความรู้จึงจำเป็นที่จะต้องใช้เวลาในการถ่ายทอดนานๆเป็นปีๆ เพื่อให้บรรลุตามวัตถุประสงค์ที่วางไว้ ซึ่งแตกต่างจากกีฬาประเภทอื่นๆ เช่น กีฬาประเภทเดี่ยว เป็นต้น
อุปสรรคของกีฬาวอลเลย์บอล เป็นกีฬาที่ใช้คนเล่นเยอะ 1 ทีม ต้องมี 12 คน ลงสนามแข่งขันจริง 6 คน สำรอง 6 คน และในการถ่ายทอดความรู้นั้นต้องใช้เวลานานๆถึงปีๆจึงจะถึงขั้นประสบความสำเร็จขึ้น บางครั้งอาจเกิดขึ้นในเรื่องของงบประมาณที่มีให้ไม่เพียงพอ หรือในเรื่องของอุปกรณ์ในการฝึกซ้อม เช่น ลูกวอลเลย์บอลที่มีให้นั้นมีน้อยไม่เพียงพอต่อการฝึกซ้อม หรืออาจขาดอุปกรณ์เสริมที่ช่วยให้ร่างกายและกล้ามเนื้อของนักกีฬาแข็งแรงขึ้น เช่น เชือกกระโดด ถุงทรายสำหรับผูกข้อเท้าไว้ใส่วิ่ง เป็นต้น
ข้อเสนอแนะ
กีฬาวอลเลย์บอลเป็นส่วนหนึ่งของวิชาพลศึกษา บางโรงเรียนได้นำวิชานี้นอกเหนือจากการสอนในคาบวิชาเรียนแล้ว ยังนำมาเป็นแนวทางการทำทีมกีฬาวอลเลย์บอลเพื่อสู่กีฬาอาชีพและเข้าร่วมการแข่งขันในรายการต่างๆที่ทางสมาคมจัดแข่งขันขึ้น เช่น เป็นระดับรุ่นอายุ 12 ปี จะแข่งขันในรายการวิทยุมินิวอลเลย์บอลระดับภาคและระดับประเทศ ในรุ่นอายุ 14 ปี จะแข่งขันรายการสุพรีมดิทิบิวชั่นแห่ง
ประเทศไทย รุ่นอายุ 16 – 18 ปี จะแข่งขันรายการ เยาวชนแห่งชาติ การไฟฟ้า เป๊ปซี่ เขตการศึกษา และกีฬาแห่งชาติ เป็นต้น เพราะถ้าแข่งขันชนะขึ้นมาทางต้นสังกัดก็จะได้ชื่อเสียงตามมา ซึ่งในขณะนี้โรงเรียนบางแห่งยังขาดในเรื่องงบประมาณในการสนับสนุนกีฬา อุปกรณ์กีฬา เช่น สนามฝึกซ้อม
ลูกวอลเลย์บอลที่ทันสมัยขึ้น บางที่ยังใช้แบบเดิมอยู่ เสาตั้งตาข่ายที่ทันสมัยสามารถถอดออกเก็บได้
ตาข่ายวอลเลย์บอล เสาอากาศที่ได้มาตรฐานไม่ใช่ยังเป็นเสาไม้อยู่ ตะกร้าใส่ลูกวอลเลย์บอล เป็นต้น เพราะสิ่งเหล่านี้สามารถเป็นองค์ประกอบที่สำคัญที่ช่วยให้นักเรียนหรือนักกีฬาสามารถเรียนในคาบเรียนหรือทำการฝึกซ้อมอย่างมีความสุขและภาคภูมิใจที่เรามีอุปกรณ์ครบถ้วนเหมือนกับโรงเรียนอื่นๆที่พบเห็น จึงอยากให้รัฐบาลช่วยสนับสนุนในเรื่องนี้เป็นสำคัญ เพื่อเพิ่มศักยภาพของนักเรียนและนักกีฬาให้ก้าวไกลไปถึงในระดับชาติต่อไป เป็นต้น
